Trong số các dân tộc sinh sống dọc dãy Trường Sơn, đồng bào Cơ Tu ở Đà Nẵng vẫn bảo tồn được nhiều giá trị văn hóa truyền thống. Ngoài âm nhạc, lễ hội, họ còn duy trì một nghi thức cộng đồng đặc sắc - lễ ăn thề kết nghĩa.

Độc đáo lễ kết nghĩa thắt chặt tình anh em của người Cơ Tu

Trong số các dân tộc sinh sống dọc dãy Trường Sơn, đồng bào Cơ Tu ở Đà Nẵng vẫn bảo tồn được nhiều giá trị văn hóa truyền thống. Ngoài âm nhạc, lễ hội, họ còn duy trì một nghi thức cộng đồng đặc sắc - lễ ăn thề kết nghĩa.

Theo các già làng cho biết, xưa kia lễ kết nghĩa được tổ chức để xóa bỏ mâu thuẫn, thù hằn giữa hai làng, thường xuất phát từ tranh chấp đất đai, tập tục "cướp vợ" hay săn bắt trên địa phận của nhau. Người Cơ Tu gọi nghi thức này là Pơr’ngoóch, nghĩa là "làm mối quan hệ tốt đẹp hơn".

Trong lúc xếp hàng, già làng đã thổi tù và mời gọi dân làng tụ tập lại nhà văn hóa, chuẩn bị cho buổi lễ quan trọng. 

Tiếng tù và là âm thanh linh thiêng trong lễ hội của người Cơ Tu, được thổi để mở đầu cho buổi lễ, gọi thần linh, tổ tiên về chứng giám.

Lễ vật những người xã A Ting và Sông Kôn mang đến làng ở xã Jơ Ngây ngoài rượu tà vạt (lấy từ cây đoác), cá sông còn có một con gà. Khoảng 30 người có uy tín trong hai xã cũ đã lần lượt bước qua cánh cổng nhà văn hóa để thực hiện nghi lễ quan trọng của đồng bào.

Sau màn chào hỏi, các già làng cùng nhau ngồi lại trên chiếc bàn đã dọn sẵn, hát lý (hình thức dân ca phổ biến với người Cơ Tu), để thể hiện sự tôn trọng, ca ngợi tình cảm anh em, tình nghĩa gắn bó giữa các cộng đồng, cam kết sống chan hòa, giúp đỡ nhau lâu dài.

Các già làng sau đó cùng nâng ly rượu, dùng một ít thịt heo nướng để thể hiện sự kính trọng và hiếu khách, khẳng định lời hứa kết nghĩa anh em giữa các buôn làng, xã cũ.

Những người uy tín trong làng được những người chủ nhà thiết đãi rượu, thịt, trao nhau những cái bắt tay nồng ấm.

Trong tiếng chiêng trống, đoàn người cùng nhau đi quanh cây nêu, đây được xem là biểu tượng kết nối trời, đất và con người; con trâu - lễ vật dâng thần linh. Khi trâu được buộc dưới cây nêu, cả làng cùng nhau nhảy múa, hát lý, uống rượu. Điệu múa thể hiện sự biết ơn thần linh, cầu mong mùa màng bội thu, dân làng đoàn kết, cuộc sống ấm no.

Trong thời gian này, các già làng và người có uy tín cùng nhau tề tựu trong gian nhà được lợp mái từ cây rừng, xung quanh trang trí vải thổ cẩm người dân trong vùng dệt thủ công để hát lý, bàn cách gìn giữ phong tục, gắn kết cộng đồng.

Sau lễ kết nghĩa, người dân ba xã cùng thi múa tâng tung da dá.

Với 3 xã A Ting, Sông Kôn và Jơ Ngây, tuy không có hiềm khích, song do khoảng cách địa lý nên ít giao lưu, gắn kết. Nên việc giao lưu kết nghĩa này giúp 3 địa phương gắn kết với nhau hơn.

Viết Niệm

https://danviet.vn/da-nang-doc-dao-le-ket-nghia-that-chat-tinh-anh-em-cua-nguoi-co-tu-d1366344.html